(تابلویی در اندازه های 280 در 180 سانتی متر)
اثر حاضر برگرفته از یک کار گروهی سه نفره به عنوان پایان نامهی کارشناسی ارشد هنرهای اسلامی در سال 1395 در دانشگاه هنر اسلامی تبریز اجرا شده است.
یک سال بعد این اثر به عنوان اثر بدیع هنری مورد تایید هیئت داوری قرار گرفت.
در بخش زیر مقدمهی چاپ شده در طرح پژوهشی اثر بدیع را میخوانید:
“ در راستای تحقق اهداف دینی و مذهبی و احیای سنت تصویرسازی گروهی در مکتب نگارگر ایران می باشد. از این رو پس از بررسی اولیهی نگارهها ،تذهیب ها و تشعیر ها،مطالعات کتابخانهای و موزهای و جمع آوری دادههای تصویری و ایجاد ارتباط موضوعی، ایده پردازی اولیه انجام و با راهنمایی اساتید نواقص و سوالات پیش روی این پروژه برطرف و تصمیم به اجرای اثر بصورت یک کار گروهی گرفته شد. این اثر گروهی دربردارندهی حوزههایی چون نگارگری، تذهیب و تشعیر است. این اثر در راستای رواج هنرهای ایرانی،اسلامی میباشد که بصورت یک اثر تابلویی در اندازه های 280 در 180 سانتی متر اجرا شده است. از ویژگی های شاخص این اثر سنت شکنی در قطع اثر و اجرای گروهی آن می باشد که تا کنون در دوران معاصر بصورت عمودی به ندرت اثر نگارگری در این سطح اجرا شده است.
این اثر علارغم مکاتب دیگر نگارگری، اثر را در حوزه ی کتاب آرایی به خدمت نگرفته بلکه با حفظ سنت های مکاتب نگارگری برای دوران معاصر طراحی و اجرا شده است. بخش نگارگری آن مربوط به معراج حضرت محمد (ص) است که با الهام از نگارگری عثمانی قرن های 15-16 م طراحی و اجرا شده است که بر خلاف تمام نگارههایی که در خصوص معراج حضرت محمد (ص) در طول تاریخ هنر نگارگری تصویرسازی شده است ، تنها اثری است که هر دو بخش سفر معراج پیامبر را با حضور دو عنصر از شمایل پیامبر در یک اثر نشان داده است.
از جمله موضوعاتی که مورد توجه هنرمندان نگارگر بوده، لحظات مختلف زندگی پیامبر از جمله:
تولد، کودکی آن حضرت، جنگها، تبلیغات دینی، هجرت و معراج ایشان میباشد.
در میان این موضوعات درنگارگریعثمانی، هنرمندان به تصویرسازی معراج پیامبر نیز پرداختهاند که این تصویرسازی نه تنها در نسخههای مذهبی بلکه در نسخههای ادبی و تاریخی نیز دیده میشود.
در این راستا، گزارش حاضر در فصل اول آن به موضوعات زیر پرداخته است. در بخش نخست پیشینه ی مطالعات نظری در این حوزه معرفی شده اند که شامل معراج نگاری در مکاتب نگارگری ایران و دوران معاصر می باشد و سپس به بررسی معراج و روایت های ادبی آن پرداخته.
این بخش دربردارندهی معنای لغوی معراج و اشارات آن در قرآن و روایاتهای مرتبط میباشد.در بخش بعدی این فصل ، معراج در نگارگری سایر ممالک اسلامی به اختصار بیان شده است. در بخش تاریخ نگارگری عثمانی، به تاریخ پیدایش تصاویر پیامبر در نگارگری عثمانی میپردازد و سه نسخهای که دارای صحنهی معراج بوده و در این گزارش بررسی شدهاند را معرفی میکند که این سه نسخه عبارتند از : نسخهی اسکندر نامهی احمدی ( 1440-1450م ) محفوظ در کتابخانهی ونیز، نسخهی زبدهالتواریخ (1583 م)که اکنون در موزهی هنرهای اسلامی –ترکی استانبول است و نسخهی سیر النبی( 1595 -1596 م )که اکنون در موزهی توپقاپی سرای استانبول نگهداری میشود.
بخش آخر این فصل این گزارش به تجزیه تحلیل نمونههای مطالعاتی پرداخته و ساختار نگارههای معراج و شمایل نگاری عناصر تصویری و تحلیل محتوایی و نشانه شناسی نگارهها را توصیف و تحلیل کرده و در آخر به نمادشناسی رنگ عناصر معراج پرداختهاست. در پایان، ویژگی های این اثر بدیع در موارد زیر خلاصه می شود:
1.قطع اثر
2. نشان دادن هر دو بخش سفر معراج پیامبر در یک اثر با طراحی شمایل پیامبر در هر دو بخش سفر 3.کارگروهی در یک اثر واحد در راستای حفظ سنت نگارگری ایران.
بخش تذهیب آن بر اساس تذهیب های قرآنی روزبهان شیرازی و بخش تشعییر آن بر اساس تشعیر های مذهبی کتاب حبیب السیر اجرا شدهاست.
گزارش پیش رو در سه فصل مجزا به بررسی مطالعات نظری و عملی در سه حوزه ی ذکر شده، می پردازد و در فصل چهارم طراحی و اجرای این اثر نگارگری مورد بررسی و تجزیه تحلیل و معرفی قرار گرفتهاست.
لازم به ذکر است که این اثر در اولین جشنواره ملی نگارگری تبریز
در راستای سومین جشنواره بین المللی خلاقیت و نو آوری تبریز در سال 1396 مورد تقدیر ویژه ی هییت داوران قرار گرفته است.
هنرمندان: سودا مقدمی-نگارگری، مونا-تلیکانی-تذهیب، نگین محجوب-تشعیر
آخرین دیدگاهها