تشعیر

در لغت از شعر می‌آید و به معنی موی در اصطلاح مذهبان نوعی تذهیب به مانند ختایی و تصاویر حیوانات و طیور بسیار ریز که عموما با زر و گاهی با دیگر الوان کشیده شده باشند به طوری که نقاش و مذهب با قلم گیری زر در روی جلد یا در حواشی اوراق نسخ مهارت خود را نشان می دهند .

هنرمند ایرانی همیشه سعی داشته که بین متن و حاشیه ارتباط برقرار کند یعنی حاشیه نباید متن را از صفحه جدا کند در واقع رابطه بین متن و فضای بیرون متن حاشیه است برای نمونه هنرمندان در صفحات بیشتر نگاره‌ها حاشیه را تشعیر یا تذهیب کرده‌اند این کار سبب می شود که رنگ های درون متن با فضای بیرون ارتباط برقرار کند. یعنی حاشیه بین تصویر و فضای بیرونی تصویر برشی ایجاد نمی کند در واقع همگی کل می‌شوند و زیبا شناسه ایرانی با فضای تهی بیگانه  است .

مهمترین نوع تشعیر گرفت و گیر است که در گیری بین حیوانات مختلف را در یک صفحه طراحی شد ه است .تشعیر گرفت وگیر میان دو یا چند پرنده یا حیوانات را شامل می شود .طراحی تشعیر گاهی اوقات به صورت سیاه قلم یا همراه با کمی رنگ انجام میشود .نمونه های با ارزش تشعیر از آثار محمد سیاه قلم  را میتوان نام برد